ນາງສັງຂານແມ່ນຫຍັງ ? ທ້າວກະບິນລະພົມແມ່ນຫຍັງ ?

- ສັງຂາຣ ຫຼືສັງຂານ ແປວ່າ ການປຸງແຕ່ ຫຼືສິ່ງທີ່ຖືກປຸງແຕ່ງ

1. ສັງຂານໃນໄຕລັກ;

- ສັງຂານ ໝາຍເຖິງຮ່າງກາຍ ຕົວຕົນ ສະສານ ສິ່ງທີ່ປະກອບກັນຂຶ້ນ ຫຼືຖືກປຸງແຕ່ງຂຶ້ນຈາກທາດ 4 ສັງຂານໃນຄວາມ ໝາຍຣແບ່ງເປັນ 2 ຄື ສັງຂານມີໃຈຄອງ (ອຸປາທິນນະກະສັງຂານ) ຄື ສິ່ງທີ່ມີຊີວິດ ມີຈິດວິນຍານ ສາມາດເຄື່ອນໄຫວ ຮັບ ຈຳ ຄິດ ຮູ້ອາລົມໄດ້, ໄດ້ແກ່ມະນຸດ ອະມະນຸດ ສັດເດັຍລະສານ, ສັງຂານບໍ່ມີໃຈຄອງ (ອະນຸປາທິນນະສັງຂານ) ຄື ສິ່ງມີຊີ ວິດບໍ່ມີຈິດວິນຍານ ຈຳໄດ້ແຕ່ຄິດບໍ່ໄດ້.

- ສັງຂານໃນຄວາມໝາຍນີ້ ຈັດເປັນຮູບຂັນ ໃນຂັນ 5 ບໍ່ແມ່ນສັງຂານຂັນ ແລະມີລັກສະນະສະເໝີກັນເປັນ ອະນິດຈັງ ທຸກຂັງ ອະນັດຕາ,

2. ສັງຂານໃນຂັນ 5

- ສັງຂານໃນທາງພຸດທະສາສະໜາແບ່ງອອກເປັນ 3 

1. ກາຍະສັງຂານ ການປຸງແຕ່ງການ ຄື ລົມຫັນໃຈ ໝາຍເອົາການຄວບຄຸມການເຄື່ອນໄຫວຂອງຮ່າງກາຍໃນອິຍະບົດ ຕ່າງໆ.

2. ວະຈີສັງຂານ ການປຸງແຕ່ງວາຈາ ຄື ວິຕົກ(ການຕຶກຕອງ) ວິຈານ(ການຕອງ) ໝາຍເຖິງການປຸງແຕ່ງຕ່າງໆ.

3. ຈິຕະສັງຂານ ການປຸງແຕ່ງຈິດ ຄື ເຈຕະສິກ ໄດ້ແກ່ອາລົມຕ່າງໆທີ່ປຸງແຕ່ງຈິດໃຫ້ມີອາການເປັນໄປຕ່າງໆ.

- ຄຳວ່າ ສັງຂານ ໃນເລື່ອງຂອງໄຕລັກກັບໃນເລື່ອງຂັນຈະຕ່າງກັນ ຄື ສັງຂານໃນເລື່ອງຂອງໄຕລັກເປັນຮູບທຳ ໃນເລື່ອງຂັນ ເປັນນາມທຳ.

3. ສັງຂານໃນປະຕິດຈະສະມຸບບາດ.

- ສັງຂານ ໃນທີ່ນີ້ ຄື ເຈຕະສິກ ທີ່ປຸງແຕ່ງຈິດ ເປັນອັນດັບ 1 ໃນ ປາລະມັດຖະທຳ 4 ຄື

1. ຈິດ

2. ເຈຕະສິກ

3. ຮູບ

4. ນິບພານ.

- ອົງທຳໃນປະຕິດຈະສະມຸບບາດ.

ອາສາວະກິເລດ ແລະສັນຍາ
1. ອະວິດຊາ ຄວາມບໍ່ຮູ້ໃນອະວິດຊາທັງ 8.
2. ສັງຂານ ທີ່ສັ່ງສົມແລ້ວປຸງແຕ່ງຂຶ້ນ.
3. ວິນຍານ
4. ນາມ-ຮຸບ
5. ສະລາຍະຕະນະ
6. ຜັດສະ
7. ເວທະນາ
8. ນັນທິ ຄວາມຕິດເພີນບໍ່ຮູ້ຕົວ.
9. ອຸປະທານ ຄວາມຢືດໝັ້ນ ຖືໝັ້ນໃນກິເລດ.
10. ພົບ ແລະພົບກຳລັງອິດທິພົນຂອງພົບ
11. ຊາດ
12. ຊະລະ-ມໍລະນະ